De handbak verliest snel terrein, de automaat is aan de winnende hand

De versnellingsbak is aan het veranderen. Waar de handbak jarenlang de norm was, schuift de markt steeds verder richting automatisch schakelen. Door nieuwe technologie, meer hybride en elektrische modellen en veranderde voorkeuren van bestuurders, groeit de automaat snel in populariteit. Maar de handbak is nog niet verdwenen — vooral bij betaalbare benzineauto’s blijft deze transmissie geliefd.

Hoeveel handgeschakelde auto’s zijn er nog?

Uit recente cijfers blijkt dat het aandeel handgeschakelde auto’s in Nederland onder de 60% is gezakt. Op 1 januari 2025 had nog 59,5% van de 9,62 miljoen personenauto’s een handbak.

De rest bestaat uit:

• 31,7% automaat
• 5,0% CVT
• Een klein deel overige transmissies

De trend is al jaren duidelijk: tussen 2018 en 2025 verdwenen bijna 700.000 handbakauto’s uit het wagenpark. Dat komt vooral door de opmars van hybride en elektrische voertuigen, die vrijwel altijd een automaat hebben.

Bij nieuwe auto’s is de verschuiving nog sterker: in 2018 koos ongeveer één derde voor een automaat, in 2024 was dat al bijna twee derde.

Maar… de handbak blijft populair in één segment
Wie naar benzineauto’s kijkt, ziet een ander beeld.
In de eerste helft van 2025 kregen 73% van de nieuw verkochte benzineauto’s een handgeschakelde versnellingsbak.

Dat is opvallend, want het laat zien dat vooral:

• betaalbare modellen,
• kleinere stadsauto’s,
• prijsbewuste kopers

nog steeds kiezen voor de handbak.

Waarom steeds meer mensen voor een automaat kiezen

1. Comfort en gemak

In druk verkeer hoef je niet te schakelen of koppelen. Vooral in files is een automaat veel comfortabeler.

2. Hybride en elektrische auto’s zijn altijd automaat

De groei van EV’s en hybrides duwt het aandeel automaten elk jaar verder omhoog.

3. Techniek is veel beter geworden

Waar automaten vroeger traag en minder zuinig waren, schakelen moderne versnellingsbakken soepel en efficiënt.

4. Rustig rijden geeft meer overzicht

Niet zelf schakelen betekent meer aandacht voor het verkeer. Voor veel bestuurders voelt dat veiliger.

Waarom sommige automobilisten juist wél handgeschakeld willen

1. Lagere aanschafkosten

Handgeschakelde uitvoering = meestal goedkoper.

2. Eenvoudige techniek

Een handbak heeft minder onderdelen die kapot kunnen gaan. Reparaties zijn vaak goedkoper.

3. Rijbeleving

Sommige bestuurders vinden schakelen juist leuk. Meer controle = meer plezier.

4. Ideaal voor basismodellen

Goedkope stadsauto’s en compacte benzinemodellen worden nog steeds vaak geleverd met handbak.

Hoe zien fabrikanten de toekomst

Het aantal modellen dat nog leverbaar is met handbak neemt af. In sommige merken is de handbak al volledig verdwenen, en bij anderen wordt het aanbod elk jaar kleiner. Dit komt door:

• Strengere uitstootregels
• Meer geautomatiseerde platforms
• Verkoopfocus op hybride en elektrisch
• Hogere kosten om twee transmissies te blijven produceren

De verwachting: de handbak blijft bestaan, maar alleen in betaalbare en compacte benzinemodellen.

Wat betekent dit voor autokopers?

Een automaat is logischer als je:

• veel in de stad rijdt,
• een hybride of elektrische auto wilt,
• comfort belangrijk vindt,
• lange ritten rijdt.
  
  

Een handbak is slim als je:

• een laag budget hebt,
• een eenvoudige auto zoekt,
• lage onderhoudskosten wilt,
• het rijgevoel belangrijk vindt.

De automaat wint terrein en wordt elk jaar populairder. Toch blijft de handbak voor een grote groep Nederlanders aantrekkelijk, vooral in het lagere prijssegment. De verschuiving hangt nauw samen met elektrificatie: hoe meer hybride en elektrische modellen, hoe sterker de automaatpositie.

Voor kopers blijft de keuze dus afhankelijk van budget, rijstijl en voorkeur en beide transmissies blijven voorlopig naast elkaar bestaan.